Zbiórka oraz segregacja zużytych opon oraz elementów gumowych może być dokonywana w na­stępujących miejscach:

• jednostki przyjmujące i skupujące złom gumowy,

• stacje demontażu pojazdów,

• stacje wulkanizacyjne,

• punkty sprzedaży nowych opon, przyjmujące stare opony na wymianę.

W Polsce użytkownik nie jest zobowiązany do dostarczenia wyeksploatowanej opony do punktu zbiorczego. Użytkownicy nie akceptują opłat pobieranych przez przedsiębiorstwa „wulkanizacyjne” za oddane opony. Dlatego zbiórka zużytych opon w Polsce jest mało efektyw­na. Zakłady przetwarzające złom gumowy same włączają się do zbiórki. Podpisują umowy z „wy­twór­cami odpadów” lub innymi firmami pośredniczącymi, które dokonują zbierania.

Najważniejsze metody zagospodarowania zużytych opon:

1. bieżnikowanie,

2. regeneracja (recykling materiałowy),

3. dewulkanizacja ,

4. rozdrabnianie,

5. piroliza,

6. wykorzystanie energetyczne (recykling termiczny).

W oponie bieżnikowanej (tzw. opony nalewane) wykorzystuję się 75% materiału powtórnie. Koszt wymiany bieżnika w przybliżeniu stanowi 40% nakładów materiałowych, energetycznych i robocizny w stosunku do kosztu produkcji nowej opony. Dzięki bieżnikowaniu następuje mniejszy roczny przyrost ilości zużytych opon. W Polsce potencjał w zakresie bieżnikowania opon jest duży, lecz z danych GUS wynika, że ich ilość zmniejsza się (dotyczy to głównie samochodów osobowych). W niektórych bieżnikach można także zauważyć spadek bieżnikowanych opon do samochodów ciężarowych.

Regeneracja

Regeneracja – najstarsza metoda recyklingu materiałowego, dzięki której opony zostają prze­two­rzone na regenerat o własciwościach zbliżonych do pierwotnych. Regenerat jest później dodawany do świeżych mieszanek gumowych, co wpływa korzystnie na ich właściwości prze­ro­bowe.

Kolejne fazy procesu regeneracji:

1. Najpierw guma zostaje poddana oczyszczaniu z zanieczyszczeń zewnętrznych, takich jak: piasek, ziemia, oraz zostają usunięte elementy metalowe takie jak: drutówki, linki, kordy.

   2.Guma zostaje pocięta na kawałki i rozdrobniona w specjalnych do tego przystosowanych walcarkach.

   3. Przy różnych elementach gumowych, konieczne jest ich posortowanie, a nawet określenie zastosowanego rodzaju kauczuku.

Osobnej przeróbce podlega guma porowata, lita, zawierające materiały zbrojeniowe, metalowe lub włókniste.

Dewulkanizacja

Dewulkanizacja zachodzi przy termochemicznej przeróbce gumy i polega na zmianie jej struktury wewnętrznej.

Metody dewulkanizacji miału gumowego:

1. • termiczna (250-350 ^oC),

   • chemiczna (np. hydroliza wiązań S-S),

   • katalityczna z dodatkiem amin i tiozwiązków,

   • pod wpływem promieniowania mikrofalowego i ultradźwięków.

Rozdrabnianie

Rozdrabnianie zużytych opon jest operacją wyjściową do dalszego przetwarzania odpadów gumowych. Frakcje, którą są najbardziej rozdrobnione, dodaje się bezpośrednio do asfaltu, torfu syntetycznego, nawierzchni sportowych, itp.

Obecnie stosuje się trzy metody rozdrabniania:

• mechaniczna,

• kriogeniczna,

• wg Bertorffa.

Rozdrabnianie stosuje się przy wykorzystaniu:

• energetycznym (spalaniu zużytych opon),

• pirolizie,

• regeneracji i dewulkanizacji.

Proces rozdrabniania zużytych opon polega na pocięciu na kawałki, roztarciu, oddzieleniu metalu i tkaniny od frakcji gumowej.